1 Δεκεμβρίου 2014

Θωρηκτό ΑΒΕΡΩΦ 30 Νοεμβρίου 1909: Συμφωνία και επικύρωση αγοράς του ( ..χωρίς μίζα).

Σαν χθες συμπληρώθηκαν  105 χρόνια από την ημέρα που επικυρώθηκε η αγορά του Θρυλικού  και εμβληματικού πλοίου του Στόλου μας. Το Καρέ τιμάει την Ιστορία και τους Αγώνες του, έχοντας στην κεντρική φωτογραφία τίτλου της ιστοσελίδας του, το Καρέ Αξιωματικών του.

Η απόκτηση του όμως δεν ήταν μια απλή και εύκολη υπόθεση.  Δέκα χρόνια μετά τον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897 το Πολεμικό Ναυτικό διέθετε μια μικρή δύναμη απαρχαιωμένων τορπιλοβόλων και γαλλικών θωρηκτών που είχαν κατασκευασθεί το 1889. Τότε έγιναν και άλλες αγορές κάποιων πολεμικών πλοίων ( τορπιλοβόλων ) από το εξωτερικό, αλλά η πιο σημαντική κίνηση ήταν η παραγγελία και τελικά η αγορά του "Γ. ΑΒΕΡΩΦ". .

Παρά την ονομασία του ως θωρηκτού, στην πραγματικότητα είναι θωρακισμένο καταδρομικό , κλάσης ΠΙΖΑ (ακριβές αντίγραφο του ιταλικού θωρακισμένου καταδρομικού «Pisa» που είχε ναυπηγηθεί το 1907 με βάση σχέδιο του ναυπηγού Ιωσήφ Ορλάντο), το οποίο ναυπηγήθηκε στα ναυπηγεία του Λιβόρνο της Ιταλίας  την περίοδο 1908-1911 και εντάχθηκε στο τότε  Βασιλικό Ναυτικό.
Η τότε κυβέρνηση του Κ. Μαυρομιχάλη  δαπάνησε 23.650.000 δρχ. για την απόκτησή του. Τα 8.000.000 χρυσές δρχ. προέρχονταν από το 20% της συνολικής κληρονομιάς του Γεωργίου Αβέρωφ, που παραχώρησε με τη διαθήκη του στο Ταμείο Εθνικού Στόλου  το 1899  (χρονολογία δημοσίευσης της διαθήκης), στην οποία όριζε ότι το ποσό αυτό διατίθεται για την ναυπήγηση πολεμικού πλοίου που θα φέρει το όνομά του και θα χρησιμοποιείται ως Εκπαιδευτικό πλοίο και "Σχολή Ναυτικών Δοκίμων". Το υπόλοιπο ποσό (15.650.000 χρυσές δραχμές) καλύφθηκε από το Ταμείο Εθνικού Στόλου.


Ιστορικό της Αγοράς 
Στις αρχές του 20ού αιώνα, η ελληνική κυβέρνηση του Γ. Θεοτόκη  αποφάσισε να ενισχύσει ιδιαίτερα τον στόλο του (τότε) Βασιλικού Ναυτικού, καθώς τα υπάρχοντα πλοία είχαν καταστεί απαρχαιωμένα με την ραγδαία εξέλιξη της ναυτικής τεχνολογίας. Η ιταλική κυβέρνηση είχε παραγγείλει το «Pisa» στα ναυπηγεία Ορλάντο, καθώς και ένα ακριβές αντίγραφό του, το «Β». Επίσης, ναυπήγησε το απολύτως όμοιο πλοίο «Αμάλφι» στο ναυπηγείο Odero, καθώς και τα πλοία «San Giorgio» και «San Marco» στα κρατικά ναυπηγεία του Καστελαμάρε (η διαφορά που είχαν τα «San Giorgio» και «San Marco» είναι ότι κινούνταν με ατμοστροβίλους). Έκρινε όμως ότι το «Β» δεν είναι αναγκαίο και αποφάσισε να το πουλήσει.
Τότε (φθινόπωρο του 1909) ο αντιναύαρχος Γκέιμπλ, αρχηγός της βρετανικής ναυτικής αποστολής στην Τουρκία, κατάρτισε ένα πρόγραμμα ναυπήγησης νέων θωρηκτών εκτοπίσματος περίπου 10.000 τόνων για το ναυτικό των Οθωμανών, και πήγε στη Βρετανία για να προετοιμάσει συμφωνία ανάμεσα στα αγγλικά ναυπηγεία και στην τουρκική κυβέρνηση. Η Τουρκική ηγεσία όμως προτιμούσε πλοία τύπου 'ντρέντνοτ'  κι όχι θωρηκτά 10.000 τόνων. Επικαλέστηκε μάλιστα ένα ερώτημα της Ρωσικής κυβέρνησης για ποιο λόγο ετοιμάζεται τέτοιας έκτασης εξοπλιστικό πρόγραμμα, για να απορρίψει τις εισηγήσεις του Γκέιμπλ.
Ενώ ο οίκος Ορλάντο διαπραγματευόταν στην Αθήνα με την Ελληνική κυβέρνηση την πώληση του πλοίου, αφίχθησαν στο Λιβόρνο Τούρκοι αξιωματικοί για να το εξετάσουν. Οι Τούρκοι δεν πίστευαν ότι η Ελλάδα υπήρχε περίπτωση να αγοράσει το πλοίο και γι' αυτό κινήθηκαν κάπως νωθρά. Οι απεσταλμένοι τους βρήκαν το πλοίο καλό αλλά με μικρές γαιανθρακαποθήκες, άρα ακατάλληλο για μακρούς πλόες, για τους οποίους το ήθελαν. Αναχώρησαν για το Παρίσι, αλλά καθ' οδόν πήραν ένα τηλεγράφημα που έλεγε ότι η Ελλάδα επρόκειτο να αγοράσει το πλοίο. Επέστρεψαν άρον άρον στο Λιβόρνο και, χωρίς να ρωτήσουν πόσα προσφέρει η Ελλάδα, είπαν ότι δίνουν 250.000 στερλίνες παραπάνω προκειμένου να το πάρουν. Η απάντηση των Ιταλών ήταν ότι το πλοίο ήδη αγοράστηκε και πληρώθηκε.
Η Ελληνική κυβέρνηση πέτυχε τελική τιμή κατά 2.000.000 δρχ. μικρότερη από το ποσό που πρόσφερε το Ιταλικό Βασιλικό Ναυτικό για το αδελφό πλοίο «Pisa». Η οριστική σύμβαση της αγοράς του επικυρώθηκε στις 30 Νοεμβρίου του 1909.
Πρόκειται για το μοναδικό δείγμα του τύπου (θωρακισμένο καταδρομικό) που διατηρείται στο κόσμο ως σήμερα.  


Το Θωρηκτό Γ. Αβέρωφ ελλιμενίζεται σήμερα ως πλωτό  ναυτικό μουσείο στην μαρίνα Φλοίσβου . Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να δείτε στην ιστοσελίδα του  http://www.averof.mil.gr/
                                      

                                    Το  Καρέ
Πληροφορίες κειμένου από 'ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ' ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου