Στο διάστημα που ακολούθησε τη ναυμαχία της Έλλης στις 3 Δεκεμβρίου 1912 και για περίπου ένα μήνα, ο τουρκικός στόλος δεν έμεινε ανενεργός, αλλά παρενοχλούσε τα Ελληνικά αντιτορπιλικά που περιπολούσαν. Κατά τη διάρκεια αυτών της μικρής έκτασης ναυμαχιών, πραγματοποιήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου η πρώτη τορπιλική επίθεση στην ιστορία από το υποβρύχιο «Δελφίν», υπό τον πλωτάρχη Στέφανο Παπαρρηγόπουλο, εναντίον του « Μετζητιέ», η οποία όμως ήταν ανεπιτυχής.
Η εμφάνιση του «Χαμηδιέ», το οποίο κατάφερε να αποφύγει τον εντοπισμό του από τα Ελληνικά πλοία, στο λιμάνι της Σύρου την νύχτα 1 προς 2 Ιανουαρίου 1913 και η προσβολή του ευδρόμου «Μακεδονία» αποτέλεσαν το προοίμιο της δεύτερης ναυμαχίας.
Η ενέργεια του τουρκικού καταδρομικού αποσκοπούσε στο να παρασύρει τον Ελληνικό Στόλο μακριά από τη Λήμνο ώστε να δράσει ανεμπόδιστα ο τουρκικός Στόλος κατά των νησιών. Γι’ αυτό το λόγο ο Κουντουριώτης δεν εκτέλεσε την εντολή της κυβέρνησης για καταδίωξη του «Χαμηδιέ» από το στόλο.
Η ενέργεια του τουρκικού καταδρομικού αποσκοπούσε στο να παρασύρει τον Ελληνικό Στόλο μακριά από τη Λήμνο ώστε να δράσει ανεμπόδιστα ο τουρκικός Στόλος κατά των νησιών. Γι’ αυτό το λόγο ο Κουντουριώτης δεν εκτέλεσε την εντολή της κυβέρνησης για καταδίωξη του «Χαμηδιέ» από το στόλο.
Το πρωί της 5ης Ιανουαρίου 1913, θεωρώντας ότι μεγάλο τμήμα του Ελληνικού Στόλου κατεδίωκε το «Χαμηδιέ», το «Μεζητιέ», τα τρία θωρηκτά και οκτώ αντιτορπιλικά έκαναν την εμφάνισή τους με κατεύθυνση τη Λήμνο. Για να τονωθεί το ηθικό των τουρκικών πληρωμάτων, στο «Χαϊρεδίν Βαρβαρόσα» είχε υψωθεί η σημαία του περίφημου Βαρβαρόσα.
Τη στιγμή που το «Μεζητιέ» κατεδίωκε το ανιχνευτικό «Λέων» και το αντιτορπιλικό «Ασπίς», ο Ελληνικός Στόλος απέπλευσε από το το Μούδρο σε τρεις φάλαγγες με κατεύθυνση νοτιοανατολικά. Τα τέσσερα θωρηκτά συγκρότησαν τη μεσαία φάλαγγα, τα αντιτορπιλικά την αριστερή και τα ανιχνευτικά τη δεξιά. Στις 10:20, μόλις το «Μεζητιέ» αντιλήφθηκε τον Ελληνικό Στόλο, εγκατέλειψε την καταδίωξη και πραγματοποιώντας στροφή 180 μοιρών τάχθηκε πίσω από τα θωρηκτά.
Από τη στιγμή που οι δύο στόλοι απέκτησαν οπτική επαφή, προσπάθησαν με ελιγμούς να πετύχουν το Τ έναντι του αντιπάλου. Σε διάστημα 35 λεπτών, η απόσταση των 16.000 μέτρων που χώριζε του δύο στόλους μειώθηκε στα 8.400 μέτρα. Εκείνη τη στιγμή, στις 11:35, ο τουρκικός Στόλος άνοιξε πυρ με κύριο στόχο τον «Αβέρωφ». Η απάντηση δεν άργησε να έλθει και τα πυρά του «Αβέρωφ» και του «Σπέτσαι» στρέφονταν κατά του «Χαϊρεδίν Βαρβαρόσα» ενώ τα πυρά του «Ύδρα» και του «Ψαρά» κατά του «Μεσουδιέ». Εν τω μεταξύ, το «Μεζητιέ» και τα αντιτορπιλικά εγκατέλειψαν τη μάχη και κατευθύνθηκαν προς τα Στενά. Αυτή τη φορά, οι βολές του Ελληνικού Στόλου ήταν άκρως αποτελεσματικές, σε αντίθεση με αυτές των τούρκων, που πλέον ενισχύονταν από τα επάκτια πυροβολεία.
Στις 11:55, εκρηκτικό βλήμα των 270mm από το «Ύδρα» ή το «Ψαρά» εξερράγη στο κεντρικό πυροβολείο του «Μεσουδιέ», προκαλώντας την καταστροφή τριών πυροβόλων των 150mm. Η πυρκαγιά που εκδηλώθηκε ανάγκασε το τουρκικό θωρηκτό να εγκαταλείψει τη ναυμαχία και να κινηθεί με όλη του την ταχύτητα βορειοανατολικά. Ανάλογες ζημιές και απώλειες υπέστη και η τουρκική ναυαρχίδα από τα πυρά του «Αβέρωφ», γεγονός που την ανάγκασε να κατευθυνθεί προς τα Στενά. Το τρίτο θωρηκτό, το «Τουργκούτ Ρέις», αποτέλεσε στόχο των Ελληνικών θωρηκτών.
Πλέον, ο τουρκικός Στόλος βρισκόταν σε πλήρη αταξία και χωρίς να χάσει χρόνο ο Κουντουριώτης έδωσε εντολή για την καταδίωξή του. Το «Αβέρωφ» ανέπτυξε ταχύτητα 20 μιλίων, όμως τα παλαιά θωρηκτά δεν μπορούσαν να το ακολουθήσουν. Εν τω μεταξύ, το «Αβέρωφ» δέχθηκε βλήμα 280mm στην αριστερή του πλευρά, εξαιτίας του οποίου μεγάλωσε προσωρινά η απόστασή του από τα τουρκικά θωρηκτά, φθάνοντας στα 9.900 μέτρα. Η καταδίωξη του τουρκικού στόλου από το «Αβέρωφ» συνεχίστηκε, με το Ελληνικό πλοίο να τηρεί μια απόσταση που κυμαινόταν μεταξύ 7.000 και 9.000 μέτρα. Τελικά, τα πυροβόλα του «Αβέρωφ» κατάφεραν να πλήξουν το «Τουργκούτ Ρέις», όμως το «Μεσουδιέ» επανεμφανίστηκε και άρχισε να βάλλει κατά του Ελληνικού θωρηκτού από μεγάλη απόσταση. Το «Αβέρωφ» δέχθηκε ακόμη ένα βλήμα 280mm το οποίο έπληξε το θεραπευτήριο του πλοίου προκαλώντας πυρκαγιά. Τα τουρκικά θωρηκτά είχαν πλησιάσει πλέον τα Στενά όταν το «Αβέρωφ» έπαυσε το πυρ, κάτι που έπραξαν και τα τουρκικά πλοία.
Ο τουρκικός Στόλος υπέστη σοβαρές ζημιές και απώλειες και, κυρίως, κλονίστηκε το ηθικό του, με αποτέλεσμα να μην είναι σε θέση να διεκδικήσει εκ νέου την κυριαρχία στο Αιγαίο. Ο Ελληνικός Στόλος επέδειξε αξιομνημόνευτη αποτελεσματικότητα στα πυρά, κάτι που αποδεικνύεται από το μέγεθος των ζημιών που προκλήθηκαν στα τουρκικά θωρηκτά.
Η ναυμαχία της Λήμνου σε συνδυασμό με την προγενέστερη επιτυχή ναυμαχία της Έλλης,κατέδειξαν την ανωτερότητα του «Αβέρωφ» έναντι των αντίστοιχων τουρκικών και αφετέρου την αδυναμία των παλαιών Ελληνικών θωρηκτών να αντιμετωπίσουν από μόνα τους τον τουρκικό Στόλο. Αν ο τουρκικός Στόλος είχε επιδείξει πιο μαχητικό πνεύμα και είχε ακολουθήσει πιο τολμηρή τακτική, θα προκαλούσε σοβαρότερες και μεγαλύτερες ζημιές στην Ελληνική ναυαρχίδα και ίσως να άλλαζε την έκβαση των ναυμαχιών. Μέχρι το τέλος του πολέμου ο Ελληνικός Στόλος παρέμεινε κυρίαρχος του Αιγαίου, φέροντας σε πέρας με επιτυχία τη βασική αποστολή του.
Πηγή: averoph.wordpress.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου