Η πτώση του ελικοπτέρου στα Ίμια πριν εικοσιένα χρόνια δεν έχει ξεκαθαριστεί καθώς το πόρισμα ακομη δεν εχει δοθεί στην δημοσιότητα. Για ποιό λόγο εικοσιένα χρόνια μετά δεν δίνεται στην δημοσιότητα το πόρισμα; Εφαρμόσθηκαν οι συστάσεις από το πόρισμα και από τι εξαρτάται αυτή η εφαρμογή;
Το ερώτημα, ειδικά τις τελευταίες μέρες, ειναι αν θα μπορούσε να ξανασυμβεί ένα παρόμοιο συμβάν σε μία περιοχή όπως τα Ίμια;
Εχει αλλάξει κάτι στο Π.Ν από το τραγικό ατύχημα και πως συνεχίζει το Π.Ν στις προκλήσεις που συνδέονται με την ασφάλεια πτήσεων;
Όλα αυτά τα συζητήσαμε με τον Μανούσο Τραχαλάκη, Πλωτάρχη, Ιπτάμενο Χειριστή Ελικοπτέρων Agusta Bell 212 του Π.Ν. Δικαίως θεωρείται κορυφή στις διερευνήσεις ατυχημάτων και την αεροπορική ασφάλεια, καθότι καταφέρνει και συνδυάζει δυο ιδιότητες. Η μία είναι η ακαδημαϊκή, καθώς διαθέτει μεταπτυχιακό στην ασφάλεια πτήσεων και την διερεύνηση αεροπορικών ατυχημάτων, και η άλλη είναι η ιδιότητα του αξιολογητή πτήσεων με εξαιρετική πτητική εμπειρία. Ένας Αξιωματικός που γνωρίζει καλά ότι όποιος είναι φίλος με την αλήθεια, αποκτά εύκολα εχθρούς...
Της Ελένης Παναγιώτου
21 χρόνια μετά και το πόρισμα δεν έχει δωθεί στην δημοσιότητα. Για ποιόν λόγο δεν δίνεται στην δημοσιότητα; Ποιός έχει πρόσβαση σε αυτό;
Η αλήθεια είναι ότι το πόρισμα είναι σαφώς διαβαθμισμένο και υποπίπτει στον διακλαδικό κανονισμό στρατιωτικής αλληλογραφίας. Εδώ θα πρέπει να γίνει κάτι σαφές. Ο φάκελος του πορίσματος δεν έχει κάποια διαφορετική μεταχείριση από άλλους παρόμοιους φακέλους που αφορούν θανάσιμα ατυχήματα στις Ένοπλες δυνάμεις. Οι καταθέσεις, τα έγγραφα και το οπτικοακουστικό υλικό που συνοδεύουν τον φάκελλο, έχουν την ίδια διαβάθμιση με φακέλλους παρόμοιων ατυχημάτων. Αντιλαμβάνεται λοιπόν κάποιος ότι δεν υφίσταται κάποια κρυφή ή ιδιαίτερη μεταχείριση. Μπορεί μεν να μην βρίσκεται σε πρόσβαση από συγκεκριμένα άτομα τα οποία ασχολούνται με την αεροπορική ασφάλεια, όμως αυτό δεν αλλάζει και δραματικά τα πράγματα.
Το σπουδαιότερο κομμάτι κατά την προσωπική μου άποψη είναι οι συστάσεις και οι εισηγήσεις που βρίσκονται στο τέλος κάθε πορίσματος. Τα αίτια σαφώς και ενδιαφέρουν τις οικογένειες και την κοινή γνώμη σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι ενδιαφέρουν οι συστάσεις. Από την εντύπωση όμως που έχω αποκομίσει τόσο από εκπομπές όσο και αναφορές, έχει πραγματοποιηθεί ήδη κάποιου είδους ενημέρωση προς τις οικογένειες των θυμάτων του τραγικού συμβάντος. Δεν μπορώ βέβαια να έχω άποψη εάν αρκεί μιά επίσημη προφορική γνωστοποίηση ή η παράδοση κάποιου αντιγράφου του συνολικού πορίσματος.
Αυτές οι συστάσεις και οι εισηγήσεις του πορίσματος τελικά εφαρμόσθηκαν;
Από όσο είμαι σε θέση να γνωρίζω, ναι. Συγκεκριμένες ενέργειες τις οποίες ανέλαβε το Π.Ν έγιναν αμέσως και σε μεσοπρόθεσμο στάδιο αισθητές από το σύνολο του προσωπικού, ιδιαίτερα στο προσωπικό ελικοπτέρων και φρεγατών. Σαφώς βέβαια και η εφαρμογή κάποιας σύστασης δεν είναι πάντα ένα εύκολο και δυνατό εγχείρημα. Μπορεί ένα πόρισμα να εμπεριέχει δεκάδες συστάσεις. Αυτός είναι άλλωστε και ο σκοπός του. Να διασφαλίσει, μέσω της εφαρμογής των συστάσεων αυτών, ότι δεν πρόκειται να ξανασυμβεί ποτέ παρόμοιο περιστατικό. Από την άλλη όμως, ο οργανισμός που οφείλει να προσαρμοσθεί στις συστάσεις αυτές, δεν τις αποδέχεται πάντα στο πλήρες φάσμα τους.
Οι αιτίες γι αυτό μπορεί να είναι κυρίως οι οικονομικοί πόροι, η προτεραιοποίηση των αναγκών αλλά και οι συνθήκες που επικρατούν σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα που απλά να μην το επιτρέπουν. Αξίζει να προστεθεί στο σημείο αυτό και κάτι αρκετά σημαντικό. Το ποσοστό αποδοχής και εφαρμογής των συστάσεων, φανερώνει και την εμπειρία και την απόδοση της επιτροπής διερεύνησης που συνέταξε τις εισηγήσεις. Φανταστείτε μία επιτροπή όπου έπειτα από ένα μέιζων ατύχημα, στις συστάσεις να προτείνει την αλλαγή του στόλου των αεροσκαφών με άλλα καινούργιας τεχνολογίας. Κάτι τέτοιο φαντάζει αδύνατον, ιδιαίτερα στις μέρες μας.
Κατ’εμέ λοιπόν, ο βαθμός αποδοχής και εφαρμογής των εισηγήσεων, αντικατοπτρίζει τον ρεαλισμό και την εφικτότητα της εκάστοτε εισήγησης της επιτροπής. Από τη άλλη, φαντάζει υπερβολικά απλό το να γίνει μία απλή σύσταση σε κάποιο γραφείο για ενημέρωση, χωρίς καμμία άλλη ενέργεια. Πρέπει δηλαδή να εξευρεθεί μία “χρυσή τομή” ανάμεσα στην εφικτότητα και την αποτελεσματικότητα των εισηγήσεων.
Πιστεύετε ότι πλέον μπορεί να ξανασυμβεί ένα ανάλογο περιστατικό στο Αιγαίο σε παρόμοιες συνθήκες;
Ακριβώς το ίδιο περιστατικό εκτιμώ ότι είναι σχεδόν αδύνατο. Αφενός το Πολεμικό Ναυτικό συνεχίζει να χρησιμοποιεί ιδίου τύπου ελικόπτερα, σε ιδίου τύπου φρεγάτες στον ίδιο γεωγραφικό χώρο, αντιμετωπίζοντας τις ίδιες σχεδόν προκλήσεις. Ομως τα εικοσιένα χρόνια που έχουν περάσει από το τραγικό συμβάν, εχουν επιφέρει ενίσχυση και αλλαγή του πλαισίου μέσα στο οποίο επιχειρούν τα ελικόπτερα του Π.Ν. Πέραν όμως της χρήσης του Ε/Π, έχω την εντύπωση με βάση την δομή που πλέον παρουσιάζουν οι δυνάμεις του Π.Ν, ότι η χρήση ανθυποβρυχιακού Ε/Π δεν φαντάζει η πρώτη και ιδανικότερη επιλογή. Είναι ήδη γνωστές οι ηλεκτροοπτικές δυνατότητες των μονάδων επιφανείας και αέρος που διαθέτει το Π.Ν.
Πέραν αυτών όμως, οι βελτιώσεις στα ήδη υπάρχοντα συστήματα και διαδικασίες, σε θέματα τα οποία δεν γνωρίζω κατά πόσο μπορώ να αναφέρω, έχουν κατά πολύ ξεπεράσει τις επιχειρησιακές και τακτικές δυνατότητες του 1996. Προχωρόντας ακόμη παραπέρα, στον ανθρώπινο παράγοντα, μια πουο ίδιος συμμετέχω στην εκπαίδευση νέων αξιωματικών, παρατηρώ μία συντονισμένη προσπάθεια εκπαίδευσης στα σταδιοδρομικά σχολεία του Π.Ν.
Πλέον οι αξιωματικοί διδάσκονται σε πραγματικά πλαίσια και στα πρότυπα του ανάλογου σχολείου των Ην.Πολιτειών, τις βασικές αρχές του ανθρώπινου λάθους, της διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού σε κλειστές ομάδες όπως γέφυρες πολεμικών πλοίων, Ε/Π, και υποβρυχίων., καθώς και τις βασικές αρχές αναγνώρισης κινδύνων και διαχείρισης ρίσκου ανάλογα με τον διαθέσιμο χρόνο.
Αξίζει εδώ να αναφερθεί ότι ανάλογη εκπαίδευση δεν υπήρχε την περίοδο των Ιμίων, καθότι ακόμη ήταν στα πρώτα στάδια εφαρμογής της στις ΗΝ.Πολιτείες και στις χώρες του ΝΑΤΟ. Είναι λοιπόν φανερό ότι όλα τα μέσα και το προσωπικό του Π.Ν (και όχι μόνο τα εναέρια) έχουν σταδιακά αναβαθμιστεί σε γνωστικό επίπεδο, με τα όποια μέσα και πόρους επιτρέπουν φυσικά οι σημερινές οικονομικές συνθήκες.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο πατώντας εδώ
Πηγή: www.onalert.gr/ Της Ελένης Παναγιώτου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου